MELIOIDOSIS โรคเมลิออยโดสิส

โรคเมลิอออยโดสิส คือ โรคติดเชื้อที่เกิดจากแบคทีเรีย Burkholderia pseudomallei ซึ่งมักพบในดินและน้ำในพื้นที่เขตร้อน เช่น ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ออสเตรเลีย และบางส่วนของแอฟริกา โดยโรคนี้สามารถติดต่อได้จากการสัมผัสดินที่ปนเปื้อนเชื้อ หรือจากการหายใจเอาเชื้อเข้าไปในระบบทางเดินหายใจ

การแพร่กระจาย

– การสัมผัสดินหรือแหล่งน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อ คนที่ทำงานในพื้นที่การเกษตรหรือที่มีการสัมผัสดินมาก ๆ จะมีความเสี่ยงสูง
– การหายใจเอาฝุ่นที่มีเชื้อเข้าไป เช่น การทำงานในโรงงาน หรือในสถานที่ที่มีฝุ่นหรือดินที่ปนเปื้อน
– การติดเชื้อผ่านแผล ถ้ามีแผลเปิดแล้วสัมผัสกับดินหรือแหล่งน้ำที่มีเชื้อ
– จากการกินอาหารที่ปนเปื้อน ถึงแม้จะหายาก แต่ก็สามารถเกิดขึ้นได้

อาการของโรคเมลิอออยโดสิส

โรคนี้มีอาการหลากหลายและสามารถแสดงอาการได้ตั้งแต่แบบเบาไปจนถึงรุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิต อาการอาจเริ่มต้นอย่างค่อยเป็นค่อยไป หรืออาจเกิดขึ้นอย่างเฉียบพลัน ขึ้นอยู่กับการติดเชื้อและการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันของแต่ละคน

อาการทั่วไปอาจมี

– ไข้สูง และอาการหนาวสั่น
– อาการปวดข้อ หรืออาการกล้ามเนื้อปวด
– อาการไอ และหายใจลำบาก
– ท้องเสีย หรืออาการคลื่นไส้อาเจียน
– ปวดท้อง และเจ็บหน้าอก
– ผื่น หรือแผลที่ผิวหนัง
– ท้องผูก หรืออาการปวดท้องในบางกรณี
ในกรณีที่รุนแรงกว่า เชื้ออาจเข้าสู่กระแสเลือด (septicemia) ซึ่งสามารถนำไปสู่ภาวะช็อกและเสียชีวิตได้หากไม่ได้รับการรักษาทันเวลา

การวินิจฉัย

การวินิจฉัยโรคเมลิอออยโดสิสจะทำโดยการเก็บตัวอย่างจากเลือด ปัสสาวะ หรือแผลผิวหนัง เพื่อทำการเพาะเชื้อและทดสอบหาสายพันธุ์ของ Burkholderia pseudomallei

การรักษา

การรักษาโรคเมลิอออยโดสิสส่วนใหญ่จะใช้ ยาปฏิชีวนะ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ceftazidime หรือ meropenem ซึ่งจะใช้ในการรักษาผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง หากเป็นกรณีที่ไม่มีอาการรุนแรง สามารถใช้ยาปฏิชีวนะในรูปแบบรับประทาน เช่น trimethoprim-sulfamethoxazole (TMP-SMX)
– การรักษาด้วยยาฉีด มักจะใช้ในระยะแรก (2-4 สัปดาห์)
– การรักษาด้วยยารับประทาน อาจจะใช้ต่อเนื่องในระยะยาว (3-6 เดือน) เพื่อป้องกันการเกิดการติดเชื้อซ้ำ

การป้องกัน

เนื่องจากโรคเมลิอออยโดสิสสามารถติดเชื้อจากการสัมผัสกับดินหรือแหล่งน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อ การป้องกันจะเน้นไปที่
– การใส่รองเท้าบู๊ต หรืออุปกรณ์ป้องกันเมื่อทำงานในพื้นที่ที่เสี่ยง
– การหลีกเลี่ยงการสัมผัสแผลหรือบาดแผลกับดินหรือแหล่งน้ำที่อาจมีเชื้อ
– การล้างมือและการดูแลสุขอนามัยอย่างดี