Anovulation but Menstrual ทำไมไข่ไม่ตกถึงทำให้มีประจำเดือนมาเยอะได้

Anovulation but Menstrual ภาวะเลือดออกผิดปกติจากการไม่ตกไข่ หรือที่เรียกว่า estrogen breakthrough / withdrawal bleeding เกิดจากการที่ร่างกายไม่มีการตกไข่ ส่งผลให้ไม่มีการสร้างคอร์ปัสลูเตียม (Corpus luteum) ซึ่งเป็นแหล่งผลิตฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน ฮอร์โมนนี้มีหน้าที่สำคัญในการควบคุมการเจริญเติบโตของเยื่อบุโพรงมดลูก หากไม่มีโปรเจสเตอโรนมาควบคุม ฮอร์โมนเอสโตรเจนที่มีในร่างกายจะทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตต่อเนื่องอย่างไม่มีที่สิ้นสุด (unopposed estrogen) ซึ่งเยื่อบุโพรงมดลูกที่ถูกกระตุ้นมากเกินไปนี้อาจเจริญจนกลายเป็นภาวะ proliferative หรือ hyperplasia และหากภาวะดังกล่าวดำเนินต่อไปเป็นเวลานาน อาจส่งผลให้เกิดความผิดปกติในเซลล์ (atypia) ซึ่งในบางกรณีอาจพัฒนาไปสู่เซลล์มะเร็งในอนาคตได้ (เฉพาะในกรณีที่มี atypia)
ภาวะที่เกิดอาการนี้พบได้บ่อยในกลุ่มคนที่มีภาวะทางสุขภาพ เช่น

• ผู้ที่มีภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ (PCOS)
• ผู้ที่มีน้ำหนักตัวเกิน (อ้วน)
• วัยรุ่นที่ฮอร์โมนฮัยโปธาลามัส-ต่อมใต้สมองยังไม่สมบูรณ์
• หญิงวัยใกล้หมดระดูที่รังไข่เริ่มเสื่อมลง

ลักษณะของประจำเดือนในภาวะนี้ มักไม่เป็นรอบเดือนที่แน่นอน ทำนายไม่ได้ และมีลักษณะการออกแบบผิดปกติ เนื่องจากร่างกายไม่มีการควบคุมการหลุดลอกของเยื่อบุโพรงมดลูกอย่างเป็นระบบ ซึ่งนำไปสู่เลือดออกที่มีลักษณะเฉพาะ ดังนี้

1. การกระตุ้นเยื่อบุโพรงมดลูกอย่างไม่สม่ำเสมอ

การไม่มีฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนมาควบคุม ทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตอย่างไร้ทิศทาง เกิดการเจริญที่ไม่สมดุล (asynchronous) เส้นเลือดที่หล่อเลี้ยงเยื่อบุโพรงมดลูกมีลักษณะเปราะบางและมีจำนวนมาก จึงทำให้เลือดออกง่าย เยื่อบุที่เจริญมากเกินไปนี้ยังไม่มีความแข็งแรงเพียงพอ เมื่อเกิดการหลุดลอกจะไม่เป็นระเบียบ ทำให้เลือดออกในหลายจุดพร้อมกัน และแต่ละจุดอาจเกิดการหลุดลอกในช่วงเวลาที่ต่างกัน

2. โครงสร้างเยื่อบุโพรงมดลูกไม่แข็งแรง

เมื่อไม่มีฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน เยื่อบุโพรงมดลูกจึงเจริญหนาผิดปกติ โดยขาดการควบคุมเรื่องโครงสร้าง ส่งผลให้ผนังหรือโครงสร้างไม่มั่นคง มีเส้นเลือดหล่อเลี้ยงแน่นหนา แต่ผนังเส้นเลือดกลับเปราะบาง แตกง่าย เยื่อบุโพรงมดลูกที่หนาเกินไปจึงไม่สามารถหลุดลอกออกได้แบบรอบเดือนปกติ แต่จะเกิดการแตกแบบสุ่มในหลายตำแหน่งพร้อมกัน

3. การแตกของเยื่อบุโพรงมดลูกแบบไม่เป็นระบบ

เลือดที่ออกจากเยื่อบุโพรงมดลูกมักเกิดจากการแตกของเนื้อเยื่อที่ไม่ได้เป็นระเบียบ เนื่องจากการซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่แตกมักเกิดขึ้นเฉพาะจุด และเป็นกระบวนการที่ไม่ประสานกันทั่วทั้งโพรงมดลูก ตัวอย่างเช่น ในขณะที่บางตำแหน่งเกิดการซ่อมแซม อีกตำแหน่งหนึ่งอาจแตกออกใหม่ ส่งผลให้เลือดออกมากและยาวนานเป็นเวลาหลายสัปดาห์

4. ขาดการหดรัดตัวของหลอดเลือด

ในกรณีที่เกิดอาการนี้ เส้นเลือดในเยื่อบุโพรงมดลูกจะไม่มีการหดเกร็งตัวเหมือนรอบเดือนปกติ เส้นเลือดเหล่านี้จะมีลักษณะเป็นท่อเปิดตลอดเวลา ไม่มีการไหลเวียนเลือดที่ช้าลง หรือกระบวนการห้ามเลือดตามธรรมชาติที่มีประสิทธิภาพ แม้ร่างกายจะพยายามซ่อมแซมด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจน แต่เนื่องจากโครงสร้างของเนื้อเยื่อยังคงเปราะบาง การแตกและเลือดออกจึงเกิดซ้ำไปซ้ำมาในลักษณะวงจรผิดปกติ

ภาวะที่เกิดอาการเหล่านี้จึงไม่เพียงทำให้ประจำเดือนมาผิดปกติ แต่ยังส่งผลให้เลือดออกมากผิดปกติและยาวนาน ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพอื่นๆ ในระยะยาว หากคุณมีอาการที่สงสัยว่าคล้ายกับภาวะนี้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม